Do nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy upoważnione są: Państwowa Inspekcja Pracy, społeczna inspekcja pracy a także Państwowa Inspekcja Sanitarna (w zakresie przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy).

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) jest podległą Sejmowi instytucją powołaną do nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Zob. http://www.pip.gov.pl/

PIP działa na podstawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589). Nadzór nad nią sprawuje Rada Ochrony Pracy, powołana przez marszałka Sejmu. PIP kieruje, powoływany przez marszałka Sejmu, główny inspektor pracy.

Inspekcję tworzy: Główny Inspektorat Pracy, 16 okręgowych inspektoratów pracy (każdy z nich obejmuje jedno województwo) oraz działający w ramach terytorialnej właściwości – inspektorzy pracy. W strukturze okręgowych inspektoratów funkcjonują 42 oddziały.

Pracownicy PIP mają prawo przeprowadzania kontroli wobec podmiotów, na rzecz których jest wykonywana praca przez osoby fizyczne, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy (umowa o pracę, umowa o dzieło lub zlecenie). Inspektorzy PIP są uprawnieni do przeprowadzania bez uprzedzenia o każdej porze dnia i nocy.

Jednostki PIP udzielają bezpłatnie porad w zakresie prawa pracy i przepisów BHP – szczegółowe informacje o telefonach i adresach na stronie http://www.pip.gov.pl/ w dziale: Informacje o poradach prawnych.